Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Girişimci Bilgi Sistemi’nde yayımlanan iller arası ticaret verilerine göre Gaziantep ili 2013 yılında kaydettiği 45.2 Milyon TL mal satımının yine % 52’sini kendi iç piyasasında gerçekleştirmiştir. Gaziantep dışındaki en büyük payı ise % 18.1 ile İstanbul almıştır. Bunu 3.6 ile Ankara, 2.1 ile Adana ve 1.9 ile İzmir takip etmektedir. Mersin, Kahramanmaraş, Hatay ve Şanlıurfa komşu il olmaları nedeniyle Gaziantep’te en fazla mal alan şehirler arasında üste sıralarda gelmektedir.
Sıra |
İller |
Yapılan Ticaret |
% Payı |
1 |
GAZİANTEP |
23.549.946.242 |
52,1% |
2 |
İSTANBUL |
8.176.482.795 |
18,1% |
3 |
ANKARA |
1.647.574.221 |
3,6% |
4 |
ADANA |
968.235.447 |
2,1% |
5 |
İZMİR |
877.770.083 |
1,9% |
6 |
MERSİN |
719.530.410 |
1,6% |
7 |
KAHRAMANMARAŞ |
697.362.333 |
1,5% |
8 |
HATAY |
696.841.903 |
1,5% |
9 |
BURSA |
690.907.822 |
1,5% |
10 |
ŞANLIURFA |
643.524.173 |
1,4% |
11 |
MARDİN |
634.100.757 |
1,4% |
12 |
KONYA |
395.757.619 |
0,9% |
13 |
DİĞER |
5.513.568.184 |
12,2% |
14 |
TOPLAM |
45.211.601.989 |
100% |
Kaynak: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2015
Aynı çalışmaya göre 2013 yılında Gaziantep ili 49.5 Milyon TL dışardan mal ve hizmet satın almıştır. Bu alımların % 47’si yine kendi içinde gerçekleşirken en büyük payı %23 ile yine İstanbul almıştır. Takiben % 3.5 Ankara, %3.3 Hatay ve %2.8 Adana olmuştur.
Sıra |
İller |
Yapılan Ticaret |
Pay % |
1 |
GAZİANTEP |
23.549.946.242 |
47,5% |
2 |
İSTANBUL |
11.729.553.904 |
23,7% |
3 |
ANKARA |
1.720.287.558 |
3,5% |
4 |
HATAY |
1.613.096.340 |
3,3% |
5 |
ADANA |
1.379.352.425 |
2,8% |
6 |
İZMİR |
1.377.533.183 |
2,8% |
7 |
ŞANLIURFA |
921.050.623 |
1,9% |
8 |
MERSİN |
710.569.209 |
1,4% |
9 |
KOCAELİ |
674.444.345 |
1,4% |
10 |
KAHRAMANMARAŞ |
648.173.436 |
1,3% |
11 |
BURSA |
487.258.273 |
1,0% |
12 |
KONYA |
476.656.376 |
1,0% |
13 |
DİĞER |
4.288.518.794 |
8,7% |
14 |
Toplam |
49.576.440.708 |
100% |
2014 Yılı Gaziantep'in İhracatı |
|
Ülkeler |
ihracat miktarı (1000 $) |
IRAK |
2.200.024 |
SURIYE ARAP CUM |
370.946 |
SUUDI ARABISTAN |
349.272 |
BİRLEŞİK DEVLETLER |
269.184 |
LİBYA |
191.586 |
BİRLEŞİK KRALLIK |
184.279 |
İRAN (İSLAM CUM.) |
173.075 |
ALMANYA |
167.574 |
İTALYA |
164.271 |
BELÇİKA |
137.563 |
MISIR |
108.016 |
RUSYA FEDERASYONU |
94.539 |
POLONYA |
91.918 |
HOLLANDA |
91.633 |
Gaziantep’in 2014 yılı ihracatına bakıldığında Orta Doğu pazarının hakim olduğu görülmektedir. 2014 yılında toplamda 6.641 Milyar $ ihracat yapılmış olup bu ihracatın sadece Irak’a yapılan 2.200 Milyar Dolarlık kısmı toplam ihracatın % 33’ünü oluşturmaktadır. Diğer Orta Doğu ülkelerininde eklendiği varsayılırsa bu oran % 50’yi geçmektedir. Suriye şuanda svaş durumu halinde olmasına rağmen Gaziantep’in en fazla ihracat yaptığı ikince ülke konumundadır. Suriye’de savaşın bitmesiyle varolan ticaretin çok fazla artması ve yeniden yapılanma sürecinde Gaziantepli firmaların ciddi anlamda pay alması beklenmektedir. Avrupa’ya bakıldığında ise en fazla ticaretin Almanya, İtalya ve Belçika ile yapıldığı görülmektedir. Gaziantep’in Avrupa piyasasına hakim olması , kar marjı yüksek mal ve hizmetlerin ihracatı için bu pazara daha fazla önem vermesi gerekmektedir. Gaziantep 2014 yılında 193 ülkeyle ticari ilişkisi olmuş olup, 119 ülkeyle yapılan ticaret 10 Milyon $ altında gerçekleşmiştir. Bu ülkeler ağırlıklı olarak Afrika ve Güney Amerika ülkerinden oluşmaktadır. Gaziantep’in ihracatını artırması için bu pazarlara yönelik ürünlerin modifiye edilmesi ve yeni pazarlama yöntemleri geliştirmesi gerekmektedir.
İthalat
Sıralama |
Ulke adı |
İthalat Dolar |
|
Toplam |
5.807.544.066 |
1 |
Suudi Arabistan |
852.934.509 |
2 |
Rusya Federasyonu |
573.017.780 |
3 |
Almanya |
388.806.999 |
4 |
Çin |
359.078.236 |
5 |
ABD |
348.011.433 |
6 |
Hindistan |
250.854.353 |
7 |
Güney Kore |
237.772.773 |
8 |
İtalya |
214.007.823 |
9 |
İran |
192.603.150 |
10 |
Belçika |
183.371.406 |
Gaziantep’in ithalatı incelendiğinde ise 2014 yılında 5.807 Milyar $ ile dış ticaret fazlası veren bir şehirdir. Ağırlıklı olarak enerji ve hammadde ithalatı yapan şehir sadece Suudi Arabistan ve Rusya’ya toplamda 1.5 milyar $’a yakın ödeme yapmıştır. Gaziantep Almanya, Belçika, İtalya ve Çin’den ağırlıklı olarak makine ekipman, techizat ve yedek parça ithal etmiştir. 2014 yılında toplamda 124 ülke ile ithalat gerçekleştirmiş olup bu ithalatın 47 ülkeyle yapılanı 1 milyon $ altındadır. Gaziantep’in enerji ithalatını düşürmesi için kendi enerji kaynağını bulması daha fazla yenilenebilir enerjiye yönelmesi gerekmektedir. Makine sanayinin ilerlemesi ise özellikle her yıl 1 milyar $ fazla olan makine ithalatını azaltarak dövizin ülke dışına çıkması önlenmiş olacaktır.